HỌA VIÊN KIẾN TRÚC – NGHỀ SÁNG TẠO VÀ CƠ HỘI VIỆC LÀM

ThS. Nguyễn Thị Cát Tường

Khoa Xây dựng - Trường Cao đẳng nghề An Giang 

Tóm tắt: 

Họa viên kiến trúc không phải là một ngành mới đối với nhóm ngành nghề kiến trúc - xây dựng, có rất nhiều cơ sở đào tạo đã phát triển nghề này từ rất lâu. Ở bài viết này sẽ nêu rõ về sự lựa chọn phù hợp và thiết yếu khi mở nghề trung cấp họa viên kiến trúc trong thời điểm hiện nay tại trường Cao đẳng nghề An Giang, đồng thể hiện sự quyết tâm tạo nên thương hiệu đối với nghề này trong việc cung cấp cho thị trường lao động chất lượng về ngành họa viên kiến trúc nói chung cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang và các khu vực lân cận khác.

1. NHU CẦU THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG ĐỐI VỚI NGHỀ HỌA VIÊN KIẾN TRÚC

Họa viên kiến trúc làm việc với các bản vẽ kiến trúc và bản vẽ kết cấu công trình, truyền tải các ý tưởng từ bản thảo sơ phác của nhà thiết kế đến các bản vẽ kỹ thuật với đầy đủ hình dáng, cấu trúc đến các vật liệu xây dựng, hoàn thiện sử dụng để tạo nên công trình. Nói cách khác, họa viên kiến trúc là những người cộng sự, trợ giúp đắc lực cho các kiến trúc sư và kỹ sư xây dựng. Với sự phát triển của công nghệ hiện nay, hình ảnh họa viên cặm cụi bên bàn vẽ diễn họa các bản vẽ được thay thế bằng ngồi trước máy vi tính, sử dụng các công cụ hỗ trợ vẽ 2D, 3D để triển khai công việc một cách khoa học và sáng tạo. 

Nghề họa viên kiến trúc luôn được thu hút từ các nhà tuyển dụng ở doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kiến trúc và xây dựng. Trên các trang web về sàn việc làm, chúng tôi luôn tìm thấy nhiều vị trí việc làm qua từ khóa “họa viên kiến trúc”, luôn luôn có nhu cầu tuyển dụng từ các công ty, mức lương dao động từ 5 triệu – 7 triệu (VNĐ) hoặc cao hơn đến 10 triệu VND cho các công việc đòi hỏi thêm diễn họa 3D. Nhận thấy rằng cơ hội việc làm rất cao cho nhóm ngành này.

Hình: Từ khóa Họa viên kiến trúc trên trang vietnamworks.com

Hơn nữa, qua khảo sát một vài công ty hoạt động trong lĩnh vực xây dựng – kiến trúc tại An Giang, thông qua hội thảo chương trình đào tạo, tham khảo từ cựu học sinh – sinh viên và qua quá trình giảng viên tham gia thực tập thực tế tại doanh nghiệp hằng năm, chúng tôi nhận thấy nghề họa viên kiến trúc thật sự  đang rất cần lao động, nguồn cung không đáp ứng nhu cầu, doanh nghiệp không có khả năng đào tạo nhân sự cho lĩnh vực này. Một kiến trúc sư, kỹ sư sẽ cần nhiều họa viên kiến trúc để khai triển các ý tưởng của họ. Qua quá trình tiếp xúc trao đổi trực tiếp với các nhà tuyển dụng tại An Giang – những người trực tiếp sử dụng thành quả đào tạo này, doanh nghiệp mong muốn tìm các bạn trẻ ở cấp trình độ cao đẳng hoặc trung cấp nhiều hơn là trình độ đại học. Do tính chất công việc ở các công ty mang tính chuyên môn hóa cao cho từng lĩnh vực và có tính kế thừa, lặp lại. Rất nhiều công việc ở phòng thiết kế cần được triển khai khi ý tưởng của các kiến trúc sư và kỹ sư đã thống nhất phương án với nhau, họa viên kiến trúc là phải chuyển tải được các ý tưởng của người kiến trúc sư hoặc kỹ sư thành những bản vẽ kỹ thuật theo những phương án để thực hiện, từ đó sẽ sử dụng những chỉ dẫn này để tạo ra các công trình kiến trúc trong thực tế. 

Trên nền tảng này, khoa xây dựng đã nhìn nhận một cách chắc chắn nghề họa viên kiến trúc là một cơ hội tiềm năng để khoa phát triển thêm ngành nghề đào tạo, đồng thời đáp ứng nguồn cung cho thị trường lao động trên lĩnh vực họa viên kiến trúc.

2. CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

Chúng tôi thấy được sự cần thiết mở nghề họa viên kiến trúc từ nhu cầu lao động cần thiết, việc đào tạo ngành nghề mới này là sự đáp ứng cung – cầu cho thị trường lao động. 

Làn sóng Covid-19 năm 2020-2021 vừa qua đã tác động sâu lên tất cả ngành nghề, đặc biệt trong hoạt động xây dựng, các dự án chậm triển khai do nguồn nhân lực bị hạn chế những lĩnh vực  họa viên kiến trúc ở các doanh nghiệp vẫn duy trì hiệu quả công việc, chỉ có sự khác biệt là biến ngôi nhà thành cơ quan làm việc thứ hai. Hoạt động diễn ra suôn sẻ từ khâu điều hành đến khâu truyền tải, thực hiện dưới sự góp phần của công nghệ và thiết bị máy tính. Đây cũng là một ngành nghề hưng thịnh trong thời đại 4.0 với sự hỗ trợ tích cực của các phần mềm thiết kế chuyên dụng (Hiện tại là Autocad, Revit,...) và các phầm mềm quản lý, xây dựng mô hình công trình (Hiện tại là công nghệ BIM,...).

Điều đáng quan tâm là sự mất cân bằng về giới trong lĩnh vực xây dựng, đặc biệt là đối tượng học trung cấp. Trong 5 năm gần đây tại khoa chúng tôi, khảo sát về nghề trung cấp xây dựng, tỉ lệ nữ chiếm khoảng 5%, tỉ lệ nam giới hoạt động trong lĩnh vực xây dựng thực tế chiếm số đông vì những lý do khách quan lẫn chủ quan. Khách quan vì môi trường xây dựng các phân khâu các công việc chủ yếu là việc đi lại nhiều do công trình thường rải rác các vị trí xây dựng khác nhau và tiếp xúc nhiều đối tượng đa dạng, các lĩnh vực thường trong  hoạt động xây dựng là giám sát, thi công, kiểm định chất lượng công trình,…môi trường ít thân thiện dành cho nữ giới. Tuy nhiên vẫn có nhiều nữ hoạt động trong các mảng khác như quản lý dự án, lập hồ sơ thầu,… các mảng công việc này cần được đào tạo chuyên sâu sau khi ra trường. Ngành họa viên kiến trúc là ngành làm việc trực tiếp tại các doanh nghiệp, môi trường văn phòng, mang tính sáng tạo và đòi hỏi sự tỉ mĩ, có sức bền cao, có khả năng làm việc nhóm tốt, …hoàn toàn phù hợp với nữ giới. Điều này càng khẳng định ngành họa viên kiến trúc sẽ là một cơ hội để các đối tượng nữ giới có thể tham gia học tập với thời gian 02 năm và đi làm ngay tại doanh nghiệp. 

Trong đợt tư vấn tuyển sinh năm qua, chúng tôi có liên hệ và trao đổi trực tiếp phụ huynh của các em - đối tượng đã tốt nghiệp THCS nhưng không đạt tuyển sinh lớp 10, hầu như gia đình có các con là nữ giới đều từ chối học tập tại khoa xây dựng vì cho rằng không phù hợp, phụ huynh trao đổi thêm “cho đi học may cho rồi” hoặc “ cho đi phụ bán nước”; chúng tôi thiết nghĩ ở độ tuổi 15 vẫn được pháp luật bảo trợ các quyền trẻ em, trong đó có quyền được học tập. Khoa xây dựng hy vọng mở ngành nghề này để tạo điều kiện học tập tiếp tục tiếp bước cho trẻ em, đặc biệt là trẻ em gái, như một trách nhiệm đối với cộng đồng và xã hội.

Vấn đề học nghề chưa được xã hội nhìn nhận một cách đúng đắn trong bối cảnh hiện nay như một ngưỡng để lựa chọn học tập để tìm một hướng đi, tìm việc làm nuôi sống bản thân, giúp ích cho xã hội. Đa phần học viên tìm đến học nghề có hoàn cảnh khó khăn, không đạt điểm xét tuyển vào lớp 10, hoặc không đạt xét tuyển vào các trường đại học. Có bạn mang ước mơ, hoài bão làm kiến trúc sư, làm kỹ sư xây dựng nhưng do những rào cản không thể hiện thực hóa ước mơ. Với ngành họa viên kiến trúc, các bạn có thể tham gia vào lĩnh vực kiến trúc, xây dựng mà bạn yêu thích, với mức học phí tương đối, chỉ cần tốt nghiệp THCS và trải qua thời gian đào tạo 02 năm.

3. LỰA CHỌN TẠO DỰNG THƯƠNG HIỆU

Từ nghiên cứu và kinh nghiệm thực tiễn về đào tạo nghề, chương trình đào tạo trung cấp họa viên kiến trúc tại trường Cao đẳng nghề An Giang tập trung vào những yếu tố sau:

Một là, đáp ứng yêu cầu chuyên môn từ cơ sở đến chuyên sâu :

Ở mức độ họa viên bậc trung cấp, khoa xây dựng mang đến cho các em một lượng kiến thức về các môn học vẽ kỹ thuật xây dựng, cấu tạo kiến trúc, nguyên lý thiết kế, kể cả các kiến thức về xã hội, bảo vệ môi trường, …Bên cạnh đó khoa còn hướng dẫn trực tiếp các phần mềm thiết kế chuyên dụng 2D và 3D.

Chương trình đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp với từng mức độ, từ tổng quan chung (bao quát chung tất cả các mảng liên quan như kiến trúc, kết cấu, nội thất, quy hoạch) đến chuyên sâu (chuyên môn từng lĩnh vực với các mô – đun thực hành) và cao hơn là sử dụng thành thạo các phần mềm chuyên ngành như Revit, Autocad từ cơ bản đến nâng cao, Photoshop, 3D max, Corel Draw, Sketchup. Thời gian đào tạo là 02 năm, dành cho đối tượng tốt nghiệp THCS trở lên. 

Hai là, đào tạo tác phong chuyên nghiệp :

Hiểu được bản chất của nghề nghiệp, bên cạnh các kiến thức chuyên môn, các thầy cô nhà trường lưu ý rèn luyện cho học sinh các đức tính cần cù, tỉ mỉ, chịu khó,…và kể cả nâng cao thể lực và sức chịu đựng đặc thù của công việc để có thể trở thành người họa viên giỏi, gắn bó với nghề nghiệp.

Hiểu được tâm lý đối tượng học viên học nghề, với kinh nghiệm hơn 20 năm dạy nghề khoa chúng tôi luôn tạo ra một môi trường giáo dục đào tạo thân thiện nhưng kỷ luật, khuyến khích nhưng chuyên nghiệp nhằm tạo ra một lực lượng nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp.

Ba là, đảm bảo việc làm cho người học:

Chương trình đào tạo trung cấp họa viên xây dựng có sự liên kết chặt chẽ với nhu cầu thực tiễn qua quá trình khảo sát thực tế tại doanh nghiệp, sẽ đảm bảo đáp ứng việc làm 100% sau khi ra trường, đảm bảo một tương lai vững chắc cho người học. Ngoài ra, chương trình trung cấp thiết kế đảm bảo việc liên thông lên bậc học cao hơn để người học có thể nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kiến trúc xây dựng.

Qua quá trình tìm hiểu nghề mới, khảo sát thị trường và với kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm giảng dạy tại Trường cao đẳng nghề An Giang nhiều năm, tập thể khoa xây dựng đã ban hành chương trình nghề trung cấp họa viên kiến trúc với mong muốn đáp ứng nguồn nhân lực tốt cho doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển xã hội.

Tài liệu tham khảo

[1] Trang VietnamWorks: https://www.vietnamworks.com/hoavienkientruc

[2] Tạp chí kiến trúc, https://www.tapchikientruc.com.vn/